جایگاه دعا در نزد فاطمه (س)
در این مطلب به بررسی جایگاهی که دعا در نزد حضرت فاطمه(س) دارد، می پردازیم.
«بِسمِ اللّه عَلی اَحِبَّتی وَ وَلَدی و قَراباتی، بِسمِ اللّه علی جیرانی المؤمِنین و اِخْوانی وَ مَن قَلَّدنی دُعاءً اَوِ اتَّخَذَ عِنْدی یَدا اَو ابتَدأ اِلَیَّ بَرّا مِنَ المُؤمِنینَ وَ المؤمِناتِ، بِسمِ اللّهِ عَلی ما رَزَقَنی رَبِّی و یَرزُقَنی»؛ «بسم الله بر دوستان و فرزندان و خویشانم، بسم الله بر همسایگان مؤمن و برادران دینی من و هر آن کس که دعایی به من کرده یا نعمتی به من بخشیده یا ابتدا به نیکی به من کرده از مؤمنین و مؤمنات، بسم الله بر هر چه که پروردگارم روزی ام فرموده و روزی ام می کند.»
شوق دعا برای برادران و خواهران دینی و مدرسه تعلیم دعای آن حضرت تا لحظات پایانی عمر مبارکش ادامه داشت: آن حضرت به گفته اسماء بنت عمیس در لحظات پایان عمر شریف خود دستان خود را به آسمان بلند کرده، می گوید:
«اللّهُمَّ اِنّی أسألُکَ بِمُحَمَّدٍ المصطفی و شُوقه إلیَّ و بِبَعلی عَلیٍ المُرتَضی و حُزْنه عَلَیَّ، وَ بِالحَسَنِ المُجتَبی و بکائِه عَلَیَّ وَ بِالحُسَیْنِ الشَّهیدِ و کآبَتهِ عَلَیَّ و بَناتی الفاطِمیّات تحسّرهُنَّ عَلَیَّ، انَّکَ تَرحَمُ وَ تَغْفِرُ لِلعُصاةِ مِن اُمَّةِ مُحمّدٍ و تَدْخُلُهُم الجَنَّةَ، اِنَّکَ اَکْرَمُ المَسئولینَ وَ اَرْحَمُ الرّاحِمینَ؛»
«خداوندا، تو را می خوانم به حق محمد مصطفی که اشتیاق دیدار او را دارم، و به حقّ همسرم «علی» و اندوه او که بر جانم افتاد، و به حق حسن مجتبی و اشکی که بر من می ریزد، و به حق حسین شهید و افسردگی اش نسبت به من و به حق دختران فاطمی ام و حسرتی که بر من می خورند که گناهکاران امّت محمد را بیامرزی و در بهشت داخل کنی، همانا تو بهترین درخواست کنندگان و مهربان ترن مهربانان هستی».
نیایش های فاطمه زهرا (س)
فاطمه ی زهرا (س) در کنار نماز و رکوع و سجود طولانیش، به دعا و نیایش می پرداخت و در این میدان عارفانه، به قدری پیش می رفت، که گویا همه ی پدیده ها و نهان ها برای او پیدا بود، وی می توانست با مأمورین آسمانی که از دید دیگران نامرئی و ناپیدا بودند، مذاکره و گفتگو کند و
نادیده ها را ببیند و به جایی برسد که بین خالق و مخلوق پرده ها و حاجبها بی معنی باشد.
او از طریق دعا و نیایش، با نگرشی به درون خود توانست تمام امیال و شهوات مادی را کنار زند و با تجلی روح ملکوتی به قله ی کمال، پرواز کند و با رسیدن به کمال مطلق، عالم خلقت را با «آیت بِاِذنی» به تسخیر خود درآورد و آنگاه همه چیز و همه جا به تصرف فاطمه (س) درآید.
اگر فاطمه (س) توانست ملائکه و مأمورین آسمانی را به خدمت استخدام کند و خازن بهشتی و جبرئیل و میکائیل را به مأموریتها وادارد و تصرفات و تحولات محیر العقول در جهان پدیدار سازد و از طریق چادر پاره پاره ی پرفروغش خانه های یهود را منور ساخته و دهها پیروان مذاهب دیگر را به صراط مستقیم اسلام هدایت نماید و … همگی از همین مقوله سرچشمه می گیرد.
ابن عباس می گوید:
فاطمه ی زهرا (س)، دو رکعت نماز خواند و با خدای خود به راز و نیاز پرداخت، سپس دستهایش را به سوی آسمان بلند کرده و چنین معروض داشت:
ای خدا و مولایم!
تو را به حق محمد و علی و حسن و حسینم (ع)، همانگونه که برای بنی اسرائیل مائده نازل فرمودی. برای ما نیز مائده بفرست.
ابن عباس می گوید:
هنوز دعای فاطمه (س) به پایان نرسیده بود که طبقی پر از طعام بهشتی نازل شد … (1)
دعای نور
حضرت فاطمه (س) دعاهای زیادی می خواند و برخی از آنها را به اصحاب و یاران مخصوص پیامبر خدا (ص) تعلیم فرمود، که در کتابهای ادعیه آمده است، ولی در میان آنها دعایی بسیار با برکت و آثار خیر وجود دارد، که آن را به
حضرت سلمان سفارش فرمودند و افزودند که آن را بیشتر بخواند و فرمودند از جمله آثار آن این است که:
تو را تب نمی گیرد و سعی کن بر خواندن آن مداومت نمایی …
حضرت سلمان می گوید:
سوگند به خدا که آن را به بیش از هزار نفر آموختم که در تب و بیماری می سوختند و به برکت دعای آن حضرت همگی شفا یافتند. اینک متن آن دعا را برای خوانندگان عزیز ترسیم می نماییم:
بسم اللَّه الرحمن الرحیم،
بسم اللَّه النور،
بسم اللَّه نور النور،
بسم اللَّه نور علی نور،
بسم اللَّه الذی هو مدبر الامور،
بسم اللَّه الذی خلق النور من النور،
الحمد للَّه الذی خلق النور من النور
و انزل النور علی الطور، فی کتاب مسطور، فی رق منشور، بقدر مقدور، علی نبی محبور،
الحمد للَّه الذی هو بالعز مذکور و بالفخر مشهور و علی السراء و الضراء مشکور و صلی اللَّه علی سیدنا محمد و آله الطاهرین. (2)
و بالاخره حضرت فاطمه (س) آن قدر دعا کرد و در برابرش از منافقین و مهاجمین به دودمانش مصیبت دید که دعای نهایی عَجِّلْ وَفاتی سر داد و شیفتگانش را به عزای خود مبتلا ساخت.
دعا براى دیگران
حضرت فاطمه علیهاالسلام چگونه سخن گفتن با خدا و چگونه دعا کردن را به آیندگان آموخت ، او همیشه دعا مى کرد و همه چیز از خدا مى خواست اما نه براى خود ، فاطمه علیهاالسلام حتى در دعا کردن نیز ایثار مى کرد و همه را بر خود مقدم مى داشت .
امام حسن مجتبى علیه السلام فرمود : مادرم فاطمه علیهاالسلام را در شب جمعه اى دیدم که پیوسته در حال رکوع و سجود بود تا این که صبح دمید و شنیدم که مؤ منین و مؤ منات را نام مى برد و بسیار براى آنان دعا مى کرد ، اما ندیدم حتى یکبار براى خودش دعا کند ، از روى تعجب گفتم : مادر ، چرا براى خودت دعا نمى کنى و از خدا چیزى نمى خواهى ، همان گونه که براى دیگران دعا مى کنى ؟
مادرم در پاسخ فرمود : یا بنى الجار ثم الدار ، فرزندم اول باید همسایه را در نظر گرفت . (3)
زیارت قبور شهدا
ان فاطمة ( ع ) کانت تاتی قبور الشهداء فی کل غداة سبت فتاتی قبر حمزة و تترحم علیه و تستغفر له; ( 4 ) .
فاطمه ( ع ) هر صبح شنبه ، به زیارت قبور شهدا [در احد] مى آمد وکنار قبر حمزه قرار مى گرفت و براى او طلب رحمت و مغفرت مى نمود .
نکته قابل توجه اینکه ، حضرت ( س ) ضمن اینکه اداى احترام به شهدا وحضور در کنار قبرشان و یادآورى جانفشانى آنان را هیچ گاه فراموش نمى کند و در کنار قبر حمزه سیدالشهدا به دعا مى نشیند ، ولى در عین حال ، زمان مناسبى را انتخاب مى کند که مى توان آن را جزء خلوت ترین روزهاى هفته دانست چرا که در روزهایى چون پنجشنبه یا جمعه ، دیگران نیز درکنار قبور شهدا حضور مى یابند . ناگفته پیداست این درسى براى همه بانوان پیرو او است که در عین ایفاى وظایف اجتماعى ، در حفظ شؤون اسلامى تلاش کنند .
رسیدگى به فرزندان زهرا (س )
یکى از رفقاى مؤ من گفت : دوستى دارم که در خیابان سیروس مغازه دارد وى این حکایت را برایم نقل کرد و گفت :
روزى برایم خبر آوردند که یکى از آقایان سادات با زن و بچه اش در منزل یک کلیمى اتاقى گرفته و وضعشان خوب نیست من به اتفاق دوستى از آنها دیدن کردم . دیدم در اتاقى نمناک ، بدون فرش و وضع نامرتّب و حالى زار و نزار است ؛ پرسیدم : چرا در منزل مسلمانان اتاق نگرفتید ؟ گفتند: به ما ندادند . از آنجا برگشتم و تا قبل از غروب وسایل خوراک و
فرش و بخارى آنها را فراهم کردم و وقتى که اتاقشان گرم شد و خاطر جمع شدم کسرى دیگرى ندارند به منزل رفتم . نیمه هاى شب پیغمبر اکرم (ص ) ، حضرت فاطمه زهرا صدیقه طاهره (علیهاالسلام ) آقا على و حسنین (صلوات اللّه علیهم اجمعین ) را در خواب دیدم .
حضرت صدیقه کبرى (علیهاالسلام ) رو به پیامبر فرمود: این شخص به امور فرزندان من رسیدگى کرد ، دعایى در حقش بکنید . پیغمبر اکرم (ص ) رو به امام حسین (ع ) کرد و فرمود: یا حسین دعایش کن . آقا امام حسین (ع ) دعا کرد و فرمود: خدایا ! او را بیامرز .
پیامبر فرمود: این دعا کم است باز هم دعا کن . امام حسین (ع ) فرمود: خدایا ! زیارت مرا نصیبش کن .
از خواب بیدار و بسیار خوشحال شدم . در آن ایام ویزاى عراق نمى دادند . صبح روز بعد یکى از افسران شهربانى را که با من دوست بود ، دیدم گفت : فلانى کجایى که دربه در عقبت مى گردم . مى خواهم برایت یک ویزاى عراق بگیرم ، بروى کربلا . گفتم : مطلب از چه قرار است ؟ گفت : همان کسى که به تو وعده زیارت را داد او به من امر فرمود: برایت پاسپورت بگیرم . و گرفت و روز بعد به من داد و من از برکت خدمت به فرزند حضرت زهرا(علیهاالسلام ) و دعاى آن حضرت در آن سال موفق به زیارت امام حسین (ع ) شدم . (5)
آن نور ازل که زهره زهرا شد
زان نور بپا جهان و
ما فیها شد
از فاطمه و هم پدر و شوهر او
با دو پسرش کون و مکان پیدا شد(6)
گریه حضرت زهرا (س )
سید جلیل و بزگوار حاج سیّد حسین رضوى (حفظه اللّه ) نقل نمود:
یکى از موثقین بحرین حضرت زهرا (سلام اللّه علیها) را در عالم رؤ یا دید که حضرت در میان جمعى از زنان گریه و زارى و نوحه براى فرزند شهیدش حضرت ابا عبداللّه الحسین (ع ) مى کند و این بیت شعر را مى فرمود:
واحسینا وا اذبیحا من قفا
واحسینا واغسیلا بالدّما
واى بر حسینم واى بر کشته اى که سرش را از پشت سر از بدنش جدا کردند ، واى بر حسینم که غسلش با خون بود .
گوید: از خواب بیدار شدم در حالى که گریه مى کردم و آن بیت شعر را بر زبان مى خواندم . (7)
بانوى عصمت و جلال خداست
مظهر لطف بى مثال خداست
گنج پنهان و لیلة القدر است
محرم راز لایزال خداست
نور خورشید و مه زنور رخش
مشرق شمس لا محال خداست
بانوى بانوان هر دو جهان
مظهر مهر بى زوال خداست
دخت احمد(ص ) پیمبر خاتم
محرم عهد لاینال خداست
پی نوشت:
1-عوالم، ج 11، ص 235.
2-منتهی الامال، ص 134.
3-علل الشرایع ، ص 215.
4.بحارالانوار ، همان ، ص 90 ، به نقل از تهذیب الاحکام .
5. معراج اولیاء، ص 62.
6. دیوان مقدم ، ص 257.
7.کرامات الحسینیه ، ص 14.
کرامات الفاطمیة(معجزات فاطمه زهرا(س) بعدازشهادت بضمیمه سوگنامه فاطمه زهرا (س))
این مقاله در تاریخ 1403/10/4 بروز رسانی شده است.
مقالات مرتبط
تازه های مقالات
ارسال نظر
در ارسال نظر شما خطایی رخ داده است
کاربر گرامی، ضمن تشکر از شما نظر شما با موفقیت ثبت گردید. و پس از تائید در فهرست نظرات نمایش داده می شود
نام :
ایمیل :
نظرات کاربران
{{Fullname}} {{Creationdate}}
{{Body}}